ما در این مقاله سعی داریم شما را با علائم بیماری قلبی ناشی از عفونت قلب آشنا کنیم. این بیماری التهابی در پوشش قلب است که توسط باکتری به وجود می آید. هنگامی که التهاب ناشی از عفونت باشد این بیماری اندوکاردیت عفونی نامیده می‌شود. اندوکاردیت در افرادی که قلب سالمی دارند غیر معمول است. این بیماری بیشتر در افرادی که بیماری‌های قلبی دارند دچار مشکلات می‌کند.اما در افراد سالم هم امکان دارد رخ بدهد و اگر درمان نشود خطرناک است.
اندوکاردیت قلب چیست ؟
اندوکاردیت التهابی تهدیدکننده پوشش داخلی دریچه‌های قلب است. این بیماری در اثر عفونت به وجود می آید. باکتری‌ها، قارچ‌ها یا میکروب‌های قسمت هایی از بدن، مانند دهان، توسط جریان خون پخش شده و به مناطق آسیب دیده قلب فرد وصل می شود. اگر بیماری به سرعت درمان نشود اندوکاردیت می‌تواند به دریچه‌های قلب آسیب برساند یا آن را از بین ببرد. درمان اندوکاردیت شامل داروها و جراحی است. افرادی که بیشتر در معرض خطر اندوکاردیت هستند دریچه‌های قلب آسیب دیده، دریچه‌های قلب مصنوعی یا مشکلات قلبی دیگری دارند.
دلیل اندوکاردیت عفونی قلب چیست ؟
دلیل اصلی اندوکاردیت رشد بیش از اندازه باکتری‌ها است. این باکتری‌ها در سطح داخلی یا خارجی بدن شما زندگی می‌کنند اما امکان دارد با خوردن یا نوشیدن آن‌ها را به داخل جریان خون برسانید. باکتری‌ها می‌توانند توسط بریدگی در پوست یا حفره دهان وارد شوند. سیستم ایمنی بدن شما به قبل از اینکه میکروب‌ها مشکلی ایجاد کنند با آن‌ها مقابله می‌کند. اما این روند در بعضی افراد با شکست مواجه می‌شود. در اندوکاردیت عفونی میکروب‌ها توسط جریان خون به قلب شما می‌روند و در آنجا تکثیر می‌یابند و باعث التهاب می‌شوند. اندوکاردیت می‌تواند توسط قارچ‌ها یا سایر میکروب‌ها ایجاد شود. خوردن و آشامیدن تنها راه ورود میکروب به بدن شما نیست. آن‌ها می‌توانند از طریق مواردی وارد جریان خون شما شوند که در ادامه به آن ها می پردازیم :
- آلودگی با سوزن آلوده
- بهداشت نامناسب دهان و دندان
- ورود عفونت از طریق سوند ادراری یا کاتتر داخل وریدی
- مسواک زدن
- ابتلا به بیماری مقاربتی
- آسیب رسیدن به لثه
برای آشنا شدن با همه چیز درباره تپش قلب به سایت مربوطه مراجعه کنید.
را های تشخیص اندوکاردیت عفونی قلب
پزشک علائم و سابقه شما را بررسی می کند و از گوشی قلبی برای گوش دادن به صدای قلب شما استفاده می کنند و بعد از آزمایش هایی امکان دارد صورت بگیرد که در ادامه به آن آشنا می شوید :
آزمایش خون :
آزمایش خون تجویز می‌شود تا پزشک بررسی کند که آیا باکتری‌ها، قارچ‌ها یا سایر میکروارگانیسم ها باعث این بیماری شدند یا خیر. آزمایش های خون می‌توانند نشان دهند که علائم شما به علت بیماری دیگری، مثل کم خونی،به وجود آمده است.
اکوکاردیوگرافی :
اکوکاردیوگرافی آزمایش تصویربرداری بدون تابش است که برای دیدن قلب و دریچه‌های آن استفاده می‌شود. این آزمایش با ایجاد پروب تصویربرداری در جلوی قفسه سینه از امواج فراصوت برای به وجود آمدن تصویری از قلب شما استفاده می‌کند. پزشک می‌تواند از این آزمایش تصویربرداری برای پیدا کردن علائم آسیب یا حرکات غیرطبیعی قلب استفاده کند.
اکوکاردیوگرافی از راه مری :
هنگامی که با آزمایش های قبلی اطلاعات کافی به دست نیاید امکان دارد پزشک آزمایش تصویربرداری اضافی را برای شما تجویز کند. این آزمایش برای دیدن قلب توسط مری انجام می شود.
اکتروکاردیوگرام :
امکان دارد برای دیدن بهتر فعالیت الکتریکی قلب نوار قلب هم خواسته شود. این آزمایش می‌تواند ریتم یا ضربان قلب غیر طبیعی را تشخیص دهد. یک تکنسین 12 تا 15 الکترود نرم را به پوست شما وصل می‌کند. این الکترودها به سیم‌های الکتریکی متصل می‌شوند و آن‌ها را به دستگاه وصل می‌کنند.
اشعه ایکس قفسه سینه :
بعضی از مشکلات ریوی می‌تواند علائم شبیه اندوکاردیت را به وجود بیاورد. امکان دارد از اشعه ایکس قفسه سینه برای دیدن ریه‌های شما استفاده شود و پزشک مشاهده کند که ظاهر آن‌ها مشکلی دارد یا مایع در آن‌ها جمع شده است یا خیر. اشعه ایکس می‌تواند به پزشک کمک کند تا تفاوت بین اندوکاردیت و بیماری‌های مربوط به ریه‌ها را تشخیص دهد.
راه های درمان اندوکاردیت عفونی قلب :
آنتی بیوتیک ها :
اگر اندوکاردیت شما ناشی از باکتری باشد با درمان‌های آنتی بیوتیکی وریدی درمان می‌شود. پزشک به شما توصیه می‌کند تا هنگامی که عفونت و التهاب درمان نشود آنتی بیوتیک مصرف کنید. تا 1 هفته باید این داروها را دریافت کنید و تا زمانی که علائم بهبودی را از خود بروز دهید. بعد از مرخص شدن از بیمارستان باید به درمان آنتی بیوتیکی ادامه دهید. در مراحل بعدی درمان شاید نیاز به آنتی بیوتیک ها باشد. این درمان تا 6 هفته طول می‌کشد.
عمل جراحی :
اندوکاردیت عفونی طولانی مدت یا دریچه های قلب آسیب دیده ناشی از اندوکاردیت امکان دارد برای درست کردن به جراحی داشته باشند. بعضی اوقات برای از بین بردن بافت مرده، بافت اسکار، جمع شدن مایعات یا بقایای بافت آلوده، جراحی پیشنهاد می‌شود. امکان دارد جراحی برای ترمیم یا برداشتن دریچه آسیب دیده قلب و جایگزینی آن با مواد انسان ساخت یا بافت حیوانی انجام شود.
اندوکاردیت قلب چه علائمی دارد ؟
اندوکاردیت امکان دارد به آرامی یا ناگهانی به وجود بیاید و شدت مبتلا شدن به آن بستگی به این دارد که میکروب‌ها چه میزان عفونت ایجاد می کنند. علائم و نشانه های اندوکاردیت در افراد متفاوت است اما نشانه‌هایی دارد که در ادامه با آن ها آشنا می شوید :
- تورم در پاها یا شکم
- خستگی
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه هنگام نفس کشیدن
- علائم آنفولانزا مانند تب و لرز
- درد مفاصل و عضلات
- عرق شبانه
- سوفل قلبی جدید یا تغییر یافته
- لکه‌های قرمز و حساس زیر پوست انگشتان دست یا انگشتان پا
- خون در ادرار
- لکه‌های ریز بنفش یا قرمز روی پوست، در سفیدی چشم یا داخل دهان
- کاهش وزن بدون دلیل
- لکه‌های قرمز کف پا یا کف دست
- حساسیت طحال
این علائم می توان از فردی به فر دیگری فرق داشته باشد. با گذشت زمان تغییر می کند و به دلیل عفونت، سلامت قلب و مدت زمان وجود عفونت، بستگی دارند. اگر سابقه مشکلات قلبی، جراحی قلب یا اندوکاردیت قبلی دارید اگر به هر یکی از از این علائم دچار شدید با پزشک تماس بگیرید. اگر تب دائمی دارید که از بین نمی‌رود یا خستگی دارید و علت آن را نمی‌دانید با پزشک خود تماس بگیرید. اگر برای درمان از آنتی بیوتیک استفاده می‌کنید اگر بروز اسهال، بثورات پوستی، خارش یا درد مفاصل داشتید با پزشک مشورت کنید. این علائم و نشانه‌ها امکان دارد به این معنی باشد که شما نسبت به آنتی بیوتیک تجویز شده واکنش نشان می‌دهید.
مهم ترین عامل خطر برای اندوکاردیت قلب :
اگر دریچه‌های قلب آسیب دیده باشند به اندوکاردیت مبتلا می شوید و اندوکاردیت می تواند در افراد سالم هم اتفاق می‌افتد. بعضی از عوامل می تواند در اندوکاردیت قلب خطر ایجاد کنند که در ادامه به آن می پردازیم :
سن : اندوکاردیت در بزرگسالان بالای 60 سال دیده می‌شود.
دستگاه ایمپلنت : باکتری‌ها می‌توانند به دستگاه کار گذاشته شده در قلب مثل ضربان ساز وصل شده باشد و باعث به وجود آمدن عفونت در پوشش قلب شوند.
دریچه های قلب مصنوعی : میکروب‌ها به دریچه مصنوعی بیشتر از دریچه قلب طبیعی وصل می شوند.
نقص مادرزادی قلب : اگر با انواع خاصی از نقایص قلبی مثل دریچه‌های غیرطبیعی قلب متولد شده باشید قلب شما بیشتر دچار عفونت می شود.
دریچه های قلب آسیب دیده : بعضی از شرایط پزشکی مثل تب روماتیسمی یا عفونت می‌توانند باعث آسیب یا زخم شدن یک یا چند دریچه قلب شوند و خطر عفونت را بیشتر می کند.
سابقه اندوکاردیت: می‌تواند به بافت قلب و دریچه‌ها آسیب برساند و خطر مبتلا شدن به عفونت قلبی را در بیشتر کند.
استفاده طولانی مدت از کاتتر : داشتن کاتتر برای مدت زیاد و به صورت ساکن احتمال مبتلا شدن به این بیماری را بیشتر می کند.
سابقه مصرف مواد مخدر : افرادی که به مواد مخدر اعتیاد دارند بیشتر در معرض خطر اندوکاردیت هستند. سوزن‌هایی که برای تزریق دارو استفاده می‌شوند می‌توانند به باکتری‌هایی که باعث به وجود آمدن آن می‌شوند آلوده شوند.
بهداشت ضعیف دندان‌ها : داشتن دهان سالم و لثه سالم برای سلامتی ضروری است. اگر مرتب مسواک نمی‌زنید و نخ دندان نمی‌کشید باکتری‌ها می‌توانند در داخل دهان رشد کنند و توسط بریدگی لثه‌ها وارد جریان خون شوند.
راه های پیشگیری از اندوکاردیت عفونی قلب :
رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند خطر جمع شدن باکتری در دهان و وارد شدن به جریان خون را کم کند. احتمال اینکه به اندوکاردیت مبتلا شوید در اثر عفونت دهانی یا آسیب کم می شود. اگر دندان پزشک آنتی بیوتیک تجویز کرد آن را سر وقت استفاده کنید. اگر سابقه بیماری قلبی مادرزادی، جراحی قلب یا اندوکاردیت دارید مراقب علائم و نشانه های اندوکاردیت باشید. به تب مداوم و خستگی توجه زیادی داشته باشید. اگر هر کدام از این علائم را داشته باشید حتما به پزشک اطلاع دهید. باید برای اینکه از این عوارض و مبتلا شدن به این خطرات کم کنید از پیرسینگ بدن، تزریق وریدی دارو، خال کوبی و هر روشی که باعث می شود میکروب به خون شما وارد شود جلوگیری کنید.
میکروب ها از کجا به قلب می رسند ؟
میکروب ها در گردش خون یکی از دلایل اصلی اندوکاردیت قلب است. این میکروب ها از راه های متفاوتی وارد خون می شوند و می تواند روی دریچه های قلب بنشیند.
از راه دندان :
یکی از شلوغ ترین مناطق برای باکتری ها و قارچ ها حفره دهان است که روی دندان، لثه، حلق و زبان زندگی می کند. این میکروب ها در حالت طبیعی نمی توانند وارد بدن شوند و لایه سالم و محکم داخل دهان و حلق مانند سدی اجازه ورود آن ها را به جریان خون نمی دهد. رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان و انجام جراحی روی دندان و لثه شامل پر کردن و کشیدن دندان و جراحی ریشه، زخم و برش های حفره دهانی می توانند منشا نفوذ این میکروب ها به جریان خون باشند.
از راه پوست :
پوست سالم انسان در برابر باکتری و میکروب های خارج از بدن مقاوم هستند. هر بریدگی و خراش پوستی که اگر به عفونت پوستی منجر شود می تواند باعث قرارگیری میکروب ها از این سد و ورود آن ها به جریان خون شود.
عفونت های اعضای بدن :
عفونت هر کدام از اعضای بدن که به جریان خون راه داشته باشد می تواند باعث ورد میکروب های آن به جریان خون شود مثل عفونت ریه، عضلات و عفونت های گوارشی، عفونت استخوان این میکروب ها توسط جریان خون می تواند در بدن وارد شود و به اعضای بدن مانند قلب برسد.
از راه روده و سیستم گوارشی :
در بعضی از افراد که به بیماری های روده ای مبتلا هستند و زخم یا توده ای در سیستم گوارشی دارند و در افراد مسن این ها هم می توانند منشا ورد میکروب ها به جریان خون باشند.
تزریقات :
تزریقات داخل وریدی و داخل عضلانی اگر به روش استاندارد و استریل انجام نشوند راه مستقیمی برای ورود باکتری و میکروب به جریان خون هستند. این اتفاق در معتادان به مواد مخدر تزریقی اهمیت دارد. در این افراد نوع سرنگ و روش تزریق استریل نیست و موادی که تزریق می کنند در بیشتر موارد پر از آلودگی ها و میکروب های عفونی است که بعد از ورود به گردش خون می توانند بر روی دریچه ها و لایه های داخلی قلب رسوب کنند.
عفونت مستقیم قلب :
گاهی اوقات میکروب ها به طور مستقیم وارد بدن می شوند و این اتفاق می تواند در جریان جراحی قلب و آنژیوگرافی قلب اگر اصول علمی و شرایط استریل رعایت نشود و توسط وسایل و تجهیزات پزشکی روی می دهد. در جریان ضربات نفوذ کننده به قلب مثل ضربه چاقو هم قلب دچار عفونت می شود.
چه افرادی دچار خطر اندوکاردیت عفونی قرار می گیرند ؟
گروه اول افرادی هستند که بیماری قلب دارند :
- افراد با بیماری های مادرزادی قلب. به خصوص افرادی که دچار کبودی لب ها، مخاطات و دست ها هستند. افرادی که قبلا تحت جراحی ترمیمی برای بیماری های مادرزادی قلب قرار گرفتند.
- افرادی که بیماری دریچه های قلب دارند. بیماری دریچه می تواند شناخته شده باشد یا در بعضی از افراد در مراحل اولیه بوده و ناشناخته باشد.
- افرادی که سابقه تعویض دریچه یا سابقه هرگونه ترمیم یا دستکاری دریچه های قلبی دارند. هم از نوع حیوانی و هم از نوع فلزی.
گروه دوم افرادی هستند که میزان بالای ورد میکروب به بدن دارند :
- افراد با بهداشت بد دهان و دندان
- کسانی که جراحی قلب باز انجام دادند یا تحت اقدامات تهاجمی داخل قلبی قرار گرفتند.
- افرادی که تزریقات زیاد وریدی دارند.
- انجام برونکوسکوپی، اندوسکوپی. کولونوسکوپی به خصوص در افرادی که بیماری زمینه ای قلبی دارند.
- معتادان تزریقی
- دستکاری یا جراحی بر روی دندان، حفره دهانی و حلق
کلام آخر
سعی کنید از بعضی از عوامل برای مبتلا شدن به بیماری های عفونی قلب جلوگیری کنید تا کمتر دچار بیماری های قلبی شوید. ممنون از اینکه تا آخر این مقاله همراه ما بودید. نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.
